Türkiye’nin önde gelen firmalarının ilgi gösterdiği altın üretimindeki tecrübe, son yıllarda yurt dışında da kendini gösteriyor. Koç Holding’ten Cengiz Holding’e, MNG’den Kalyon Holding’e birçok Türk şirketi yurt dışında altın ve kıymetli madenler üzerine çalışıyor.
Son dönemde devlerin başını çektiği altın arayışına kamu ve özel kurum ve şirketler de katılıyor. En son Afrika’da altın arayan Türk şirketlerinden biri olan Afro Turk SA, Afrika ülkesi Burkina Faso’da iki altın madeni işletmek için yerel yönetimden onay aldı. Türk şirketi, Oudalan eyaletindeki Tambao ve Soum eyaletindeki Inata altın madenlerini çıkaracak. Geçtiğimiz hafta bir Türk şirketi, Kazakistan’da altın arama faaliyetleri için kamu kurum ve kuruluşlarıyla mutabakat zaptı imzaladı.
İstanbul Havalimanı’nı yapan şirketlerden biri olan MNG, son birkaç yıldır Afrika’da altına dönen Türk şirketlerinden biri. Avesoro Resources, holding çatısı altında Afrika kıtasında faaliyet göstermektedir. 2013 yılından bu yana faaliyet gösteren şirketin Liberya’da iki ve Burkona Faso’da bir madeni bulunuyor. Şirket, 2017 yılının ilk yarısında 120 bin ons altın üretti.
Şu anda üretimin 320 bin onsun üzerinde olduğu tahmin ediliyor. MNG en son 2016 yılında sahibi olduğu MNG Orko adlı şirketi aracılığıyla Kanada merkezli Aureus Mining’in yüzde 55’ini 30 milyon dolara satın almıştı.Buna karşılık MNG, şimdiye kadar 4 satın alma dahil 400 milyon dolar harcadı.
SUDAN HÜKÜMETİ TÜRK ŞİRKETİNE RUHSAT VERDİ
Sudan, Afrika’da mineral arama rotalarından biridir. 2018 yılında Türk şirketi Sudan’ın Kızıldeniz eyaletinde altın aramak için devreye girdi. Sudan Maden Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, Denizli Şirketi’nin Sudanlı “Business Haidar Mining” şirketi ile altın arama ve çıkarma konusunda paydaş sözleşmesi imzaladığı kaydedildi.
Ardından Sudan’ın Ankara Büyükelçisi Majok Guandong, “Madenlerimizle ilgilenen Türk firmaları da var. Bir Türk firması 5 bölgede altın arama ve çıkarma ruhsatı aldı. Yakında çalışmalara başlayacaklar.”bir açıklama yaptı.
CENGİZ VE KALYON’UN AZERBAYCAN’DA 3 RUHSATLARI VAR
3.Havalimanı projesinde yer alan ve ana işi inşaat olan Cengiz Holding, son yıllarda özelleştirmeden aldığı maden projeleri ile dikkat çekiyor.
Yılda 100.000 metreden fazla sondaj yapan Cengiz Holding, bakır, alüminyum, antimuan ve fosfat kayası yatırımlarıyla tanınıyor. 2004 yılında özelleştirme kapsamına alınan Eti Bakır Küre Tesisleri ve Eti Bakır Samsun Tesisleri ile bu alana adım atan ve ardından 2005 yılında yine özelleştirme kapsamındaki Eti Alüminyum’u bünyesine katan Cengiz, Murgul’u devraldı. 2006 yılında Bakır Tesisleri.
2007 yılında Halıköy Antimuan Tesislerini, 2013 yılında Eti Bakır Mazıdağı Tesislerini satın alan Cengiz, Eti Alüminyum ile Türkiye’nin yıllık ihtiyacının yüzde 10’u olan 82 bin tonluk üretim gerçekleştiriyor.Cengiz Holding, geçtiğimiz yıllarda Sırbistan’ın en büyük maden şirketi RTB Bor’un ihalesiyle de ilgilenmişti.
Sırp şirketini Çinlilere kaptıran Cengiz Holding, yönünü Asya’ya çevirdi. Mart 2021’de Azerbaycan’da bakır ve altın üretmek için görüşmelere başlayan Cengiz, aynı yılın Mayıs ayında Azergold yönetimi ile görüştü.
Cengiz Holding, iştiraki Eti Maden aracılığıyla Gashgaçay’ı ve diğer iki altın madeni Elbeidash ve Ağduzdağ’ı Kalyon Grubu’nun ortağı olduğu Artvin Madencilik A.Ş adlı şirketle işletecek. Her iki projede de işletme süresi 30 yıldır. Cengiz Holding’in Özbekistan’da bir altın madeni için davet aldığını hatırlatalım.
KAZAKİSTAN İÇİN GEÇEN HAFTA SÖZLEŞME İMZALANDI
Türk şirketleri de Orta Asya’nın en zengin ülkesi Kazakistan’da altın arama faaliyetlerine katılıyor. Geçen hafta çok değerli bir mutabakat zaptı imzalandı. Kazakistan ulusal maden şirketi Tau-Ken Samruk ve Türk şirketi D Mineral ile ortak bir altın arama projesi başlatılıyor.
Kazakistan Sanayi ve Altyapı Geliştirme Bakan Yardımcısı Iran Sharkhan, TauKen Samruk Lideri Bakyt Chirchikbayev ve D Mineral Başkan Yardımcısı İlkhan Poyraz ile yaptığı görüşmenin ardından anlaşma imzalandı.
Türk ve Kazak şirketleri, jeolojik keşif açısından gelecek vaat eden alanları belirledikten sonra ortak girişim kurmayı planlıyor. Ortak girişim, altın arama faaliyetlerine odaklanacak.
Türk tarafı işi finanse edecek. Kazak Varlık Fonu’nun bir iştiraki olan Tau-Ken Samruk, katı minerallerin aranması, işlenmesi ve pazarlanması konusunda projeler yürütmektedir.Ankara merkezli D Mineral, madencilik departmanında 30 yılı aşkın deneyime sahiptir.
TAŞYAPI VE MTA ÖZBEKİSTAN’DA ALTIN ARANIYOR
Altına yönelen firmalardan biri de Taşyapı İnşaat. Trump Towers, Mashattan ve Almondhill projeleriyle öne çıkan ve Türkmenistan’dan Libya’ya kadar birçok ülkede inşaat projeleri yürüten Taşyapı’nın işvereni Emrullah Turanlı, geçtiğimiz yıllarda Özbekistan’a giderek Devlet Jeoloji Komitesi ile görüşmüştü.
Toplantının sonunda Turanlı’nın şirketi Taşyapı, iki altın madeni kurulması için Özbekistan Devleti ile anlaşma imzaladı. Taşyapı ile imzalanan anlaşma ile şirketin hedefi, Semerkand ilindeki Gallabulak ve Kuştepe madenlerinde altın üretmekti.
Özbekistan ile ilgili bir diğer kuruluş da Maden Tetkik ve Arama (MTA). Enerji ve Olağan Kaynaklar Bakan Yardımcısı Mithat Cansız başkanlığındaki heyet, temaslarda bulunmak üzere geldiği Özbekistan’da Jeoloji ve Maden Kaynakları Devlet Komitesi Başkanı Babur Islamov ile görüştü ve iki kurum tespit çalışmalarına katıldı. Özbekistan’ın Saritau, Hurob ve Aydım-Jetimtau bölgelerindeki altın ve volfram yatakları. jeolojik etütler sözleşmesi imzalandı.
KOÇ ADA’YA BAKMAYA BAŞLADI
Demir Export, Koç Holding’in sektördeki en eski şirketlerinden biridir. 2006 yılında Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nden ihale ile Bakırtepe Altın sahasını satın alarak şubeye girmiştir. 2007 yılında faaliyetlerine başlayan Demir Export, 2016 yılında ilk altın dökümünü gerçekleştirmiştir.
Toplamda 93 bin ons altın üreten şirketin 150 bin ons yani 4 bin 800 kilogram altın üretmesi planlanıyor. Öte yandan rotasını yurt dışına çeviren Demir Export, 2022 yılında İrlanda’da Conroy adlı bir firma ile görüşmeler gerçekleştirerek ön mutabakat zaptı imzaladı.
O anlaşma geçen yıl tamamlandı. Koç Holding, ortağıyla birlikte İrlanda Cumhuriyeti ve Kuzey İrlanda’da maden arama çalışmalarına başladı. Anlaşma ile Demir Export, şirketin ruhsat ve madenlerinin yüzde 57,5’ini satın aldı. Demir Export’un ortak olduğu maden sayısı ise 11. İlk etapta devreye girecek olan Clontibret ruhsatında 517 bin ons kaynak bulunuyor. 2005 yılında kurulan Conroy Gold & Natural Resources, İrlanda Menkul Kıymetler Borsası’na kotedir. Şirketin sahibi madencilik profesörü unvanına sahiptir.
